مشاهیر

آثار باستانی

درباره گناباد

بقعه امامزاده سلطان محمد عابد (ع)-کاخک

در 24 کیلومتری جنوب شرقی گناباد بر فراز مدفن سلطان محمد بن موسی الکاظم (ع) قرار گرفته است. این شخصیت بر طبق قراین تاریخی برادر حضرت رضا (ع) بوده که بعد از شهادت آن حضرت به قصد مبارزه با مأمون با یاران خود وارد خراسان میشود و سرانجام توسط مأموران حکومت عباسی در قصبه کاخک به شهادت میرسد. بنابر اقوال گوناگون در اواخر دوره سلجوقی بنایی به اهتمام «امیرعبدا... تونی» بر فراز آن ساخته شده است. بنای اولیۀ ساختمان فعلی آرامگاه متعلق به زمان شاه طهماسب صفوی میباشد. شهر کاخک، خود از شهرهای ییلاقی و خوش آب و هوای گناباد است که دارای آبشارهای متعدد و چندین درخت چنار کهنسال است.

قدمگاه حضرت علی (ع)-دلوئی

از اماکن مذهبی روستای دلوئی واقع در 3 کیلومتری شمال جویمند و 5 کیلومتری غرب بیدخت است. این محل تا پیش از سال 1186 ه.ق که ساختمان کنونی آن بنا شد منزل مسکونی شخصی به نام حاج محمد بوده است. وی 6 سال قبل از این تاریخ از پشت اسب میافتد و یک دستش فلج میشود. در 14 محرم همان سال خواب حضرت علی (ع) را میبیند و از شدت هیجان از خواب بیدار شده و متوجه میشود که دستش شفا یافته است. این شخص از آن پس به کربلایی فاضل مشهور میشود و خانهاش محلی برای روضه خوانی و زیارت میگردد.

مزار امامزاده احمد (ع)-بیمرغ

نزدیک روستای بیمرغ در 35 کیلومتری شرق گناباد واقع است. بقعه این امامزاده با طرح و نقشه هشت ضلعی که گنبد بر فراز آن ایجاد شده در میان محوطهای مشجر قرار گرفته است. پیرامون دیوار فضای داخلی بنا، کتیبهای قرآنی به چشم میخورد که به خط ثلث نگارش یافته است. به درستی روشن نیست که اولین بقعه در چه تاریخی برپا شده، اما بر سنگ قبر موجود در فضای معماری بنا، تاریخ 1053 ه.ق حک شده که حاکی از آن است که در دوره صفویه بقعهای در این مکان وجود داشته و مرحوم حسنعلی بیک آنرا مرمت کرده است.

منطقه تفریحی کلات

مکانی ییلاقی و کوهپایهای در 24 کیلومتری جنوب غرب گناباد و واقع در حاشیه رشته کوههای میان گناباد و فردوس میباشد. چنین به نظر میرسد که در گذشتههای دور این منطقه خاستگاه جنگهای مهم و سرنوشتسازی همچون جنگ دوازده رخ و حضور پهلوانان شاهنامه بوده است. در 6 کیلومتری کلات، خرابه های «ارگ فرود» منسوب به فرود شاهزاده کیانی به چشم میخورد. درهای که به کلات منتهی میشود دارای مناظر زیبا و آبادیهای سرسبزی همچون زو، میمند و سد کلات است که همواره پذیرای میهمانان تابستانیاند.

منطقه ییلاقی سنو

یکی از مناطق خوش آب و هوای گناباد که در 25 کیلومتری غرب آن واقع بوده و در دل خود چشمه معروف سنو را جای داده است. آنچه این چشمه را منحصر به فرد کرده آب فراوان و گوارای آن میباشد که پادشاهانی چون نادر شاه و طغرل و بسیاری از کارشناسان داخلی و خارجی را مجذوب خود نموده است. در مسیر آب این چشمه 7 آسیاب و یک قلعه وجود دارد. برخی کارشناسان معتقدند که آب چشمه سنو از یک دریاچه و غار درون کوههای زرد سرچشمه میگیرد. غار سنو نیز عارضهای شبیه به غار علی صدر همدان و شاید عظیمتر از آن میباشد که تاکنون مورد کاوش قرار نگرفته است.

درب صوفه

روستای کوچکی در 30 کیلومتری غرب گناباد که سه طرف آن را کوههای مرتفع احاطه کرده است. در انتهای روستا و در دیوارۀ یکی از کوههای متصل به آن فرورفتگیای به عمق 10 متر وجود دارد که شبیه ایوان و صفه است. برخی معتقدند این نما در دوره ساسانیان حفر شده و نمونهای از ایوانهای نیمه تمام نقش رستم و بیستون است. در نزدیکی این ایوان و در قسمت مرتفع کوه مکانی قرار دارد که مردم معتقدند قبر پیران ویسه است.

سفال مند

در میان صنایع دستی شهرستان گناباد از اعتبار و پیشینه باستانی برخوردار است. بررسیها و مطالعات باستانشناسی حکایت از آن دارد که این هنر حداقل از هزاره سوم قبل از میلاد در این منطقه رواج داشته است. از سفالهایی که در این مکان ساخته میشود می توان به «بدل چینی» و «سفال رسی» اشاره نمود که در طرحها و اشکال مختلف و با تزئینات متنوع به بازار عرضه میشود. سفالگری در ناحیه مند در کنار سفال میبد یزد و لالجین همدان شهرت بهسزایی دارد.

موزه حیات وحش

در ساختمان اداری محیط زیست گناباد واقع شده و همه روزه از ساعت 9 الی 12 و 16 الی 18 جهت بازدید عموم باز است. در این موزه 8 گونه پستاندار، 29 گونه پرنده آبزی و خشکزی و 3 گونه خزنده جمعآوری شده و در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است. در این موزه غرفههایی که نمایانگر اکوسیستمهای متنوع شهرستان میباشد طراحی و به صورت زیبایی به نمایش گذاشته شده است.